دانشمندان سازمان فضایی آمریکا، ناسا، میگویند سنگ کوچکی که پژوهشگران در قطب شمال یافتهاند میتواند به سؤالاتی در مورد منشاء زندگی در کره زمین، پاسخ دهد.
این شئ کوچک که در سال ۲۰۱۲ توسط دانشمندان بلژیکی و ژاپنی یافت شد، شهاب سنگی است که اکنون آن را «آسوکا ۱۲۲۳۶» میخوانند.
این شهاب سنگ در نخستین مراحل منظومه شمسی یا حتی پیش از آن شکل گرفته و به همین دلیل دانشمندان میتوانند با آزمایش آن عناصر زندگی در سیارات همسایه را مورد مطالعه قرار دهند.
دانشمندان مقادیر قابل ملاحظهای اسید آمینه در داخل «آسوکا ۱۲۲۳۶» یافتهاند که دوبرابر مقدار اسید آمینهای است که در «پاریس»، بهترین نمونه شهاب سنگ موجود، یافت شده است.
اسید آمینه ماده ارگانیکی است که از ترکیب نیتروژن، کربن، هیدروژن و اکسیژن تشکیل شده و عامل تولید پروتئین است.
مولکولهای اسید آمینه در أنواع به اصطلاح علمی «راست» (قرار گرفته در سوی راست کربن آلفا) و «چپ» (قرار گرفته در سوی چپ کربن آلفا) موجودند که نوع چپ آن به وفور در شهاب سنگ قطب شمال یافت شده است. تمام اشکال زندگی تنها از اسید آمینههای «چپ» استفاده میکنند.
دانیل گالوین، اخترشناس «مرکز فضایی گادارد» ناسا میگوید: «شهابسنگها به ما میگویند که حتی پیش از آغاز زندگی مقدار اسید آمینه چپ از اسید آمینههای راست بیشتر بوده است. اما آن چه همچنان در ابهام است دلیل آن است.»
شرایط داخل سنگ شهابها برای شکل گرفتن اسید آمینهها ایدهآل است. دانشمندان با مطالعه کمیت و أنواع اسیدهای آمینه در سنگهای شهابی میتوانند نتیجهگیری دقیقتری از تحول این مولکولها در طول زمان و در شرایط سخت بگیرند.
هرچند این سنگ شهاب به بسیاری از سؤالهای دانشمندان پاسخ میدهد اما خود پرسشهای دیگری را مطرح میکند. مولکولهای چپ اسید آمینه یافت شده در این سنگ شهاب، برای گسترششان به مقدار آبی به مراتب بیشتر از شرایطی که در آن بوده نیاز داشته است.
گالوین میگوید: «وجود این مقدار اسید آمینه چپ در شهابسنگهای بدوی غیرعادی است. این که چگونه شکل گرفتهاند یک معماست. به همین دلیل خوب است أنواع سنگهای شهابی را مورد مطالعه قرار دهیم تا بتوانیم یک زمانبندی مشخص از روند تحول این مولکولها در آنها و شکلهای مختلف آن ایجاد کنیم.»
یک احتمال بعید این است که این سنگ شهاب بر اثر تماس با زمین آلوده شده است. بسیاری از مولکولهای اسید آمینه موجود در نمونه ۵۰ میلی گرمی شهابسنگی که برای آزمایش به مرکز گودارد ناسا فرستاده شد، آزاد بودهاند. اگر این شهابسنگ در اثر برخورد به زمین آلوده شده بود، به مولکولهای پروتئین متصل میشد.
علاوه بر این، حرارت ناشی از اضمحلال رادیواکتیو یخهایی را که به سنگ شهابی شکل داده بود، در داخل خود شهابسنگ تبدیل به مولکولهای آب میکرد.
دانشمندان معتقدند که علت دستنخوردگی و حفظ این شهاب سنگ به این شکل به این دلیل بوده که بسیار کم در معرض آب یا حرارت یا هردو قرار گرفته است. این شرایط یا هنگامی که این شهاب سنگ بخشی از یک سیارک بزرگتر بوده یا در هنگام برخورد آن در قطب شمال فراهم شده است.
دانشمندان این نتیجهگیری را بر این مبنا کردهاند که مقادیری قابل توجهی مواد رُسی و فلز در این شهابسنگ کشف کردهاند که هنوز در معرض فعل و انفعالات اکسیژن قرار نگرفته و زنگ نزده است.
در این شهاب سنگ همچنین ذرات بسیاری سیلیکات وجود دارد که احتمالا در ستارگانی بسیار قدیمی – قدیمتر از خورشید ما – تشکیل شده که معمولا توسط مولکولهای آب تبخیر میشوند.
دانشمندان با توجه به کیفیت «آسوکا ۱۲۲۳۶» حدس میزنند که آب موجود در این شهاب سنگ از لایه خارجی خنکتر یک سیارک منشاء گرفته باشد.
گالوین میگوید: «برای تولید أنواع اسید آمینه به آب و حرارت نیاز است. اما اگر این مولکولها بیش از حد مورد نیاز باشد، ممکن است همه چیز از میان برود.»
پژوهشگران ناسا برای مطالعه به روی این شهاب سنگ نمونهای از آن را در یک هاون سائیده و سپس مولکولهای اسید آمینه آن را همراه با آب در دستگاههای قوی سانترفیوژ جدا کردهاند.
© The Independent